BA LẦN CHUYỂN TRÍ

Các bạn !!!

Phật đạo là đạo trí tuệ và Phật đạo lấy trí tuệ làm sự nghiệp (duy tuệ thị nghiệp) !!! Tuy nhiên, để có được thứ trí tuệ ấy và lấy nó làm sự nghiệp, người tu hành phải mất một thời gian dài học tập, tích luỹ kiến thức, nghiêm cẩn tư duy, thấu suốt diệu lí và ứng dụng nhuần nhuyễn !!!

Giống như một người muốn có được một sự nghiệp vẻ vang nào đó… Người này phải trải qua quá trình học tập, thấu suốt công việc, lao động miệt mài, tích luỹ kinh nghiệm, trải nghiệm bản thân…vv…mới có được sự nghiệp như ý !!!

Theo diễn giải ở trên, để có được sự nghiệp trong Phật đạo người tu hành phải trải qua quá trình chuyển đổi nhận thức từ thấp lên cao, từ cạn đến sâu, từ thế gian đến xuất thế và từ xuất thế đến xuất thế gian thượng thượng !!! Ta có thể tạm hiểu quá trình chuyển đổi ấy gồm các bước sau:

- Quá trình chuyển đổi để có được “Căn bản trí”: Đây là quá trình “chuyển đổi” từ nhận thức Phàm phu thành Thánh trí, ta hay gọi nôm na là Chuyển thức thành trí !!!

- Quá trình chuyển hoá để có được “nhất thiết trí”: Đây là quá trình “chuyển hoá” từ Thánh trí thành Sai biệt trí, ta hay gọi nôm na là học Nhất thiết trí hay học Bát nhã trí !!!

- Quá trình chuyển biến để thành tựu “Tự nhiên trí”: Đây là quá trình bùng vỡ tâm thức lần cuối cùng sau khi đầy đủ công đức, ta hay gọi nôm na là thành tựu Vô sư trí, Nhất thiết chủng trí hay Phật trí !!!

Trong quá trình chuyển đổi, chuyển hoá hay chuyển biến nêu trên… Việc chuyển đổi từ “nghiệp hữu lậu” sang “nghiệp vô lậu” là giai đoạn quan trọng, không thể thiếu !!! Đây là “quá trình bản lề” giúp tẩy sạch mê muội và nhiễm ô thô trọng của tâm thức !!! Điều này giống như một nguồn nước bị nhiễm ô nghiêm trọng, muốn sử dụng nguồn nước này vào việc có ích, người ta phải làm sạch nguồn nước đó !!!

Trong buổi sinh hoạt trực tuyến của Lý Gia đêm 29/07/2022 các HĐ có nêu một số thắc mắc, mình xin được trả lời cụ thể như sau:

Hỏi:

1) Một hữu tình sau khi đã chuyển đổi thành công từ nghiệp hữu lậu sang nghiệp vô lậu, chuyển đổi này có được coi là đã chuyển thức thành trí hay chưa ???

Trả lời:

Quá trình một hữu tình chuyển đổi thành công từ nghiệp hữu lậu sang nghiệp vô lậu nằm trong quá trình chuyển thức thành trí nhưng chưa viên mãn !!!

Quá trình chuyển thức thành trí có bốn giai đoạn gồm:

- Chuyển Tiền ngũ thức thành Thành sở tác trí !!

- Chuyển Ý thức thành Diệu quan sát trí !!!

- Chuyển Mạt na thức thành Bình đẳng tánh trí !!!

- Chuyển A lại da thức thành Đại viên cảnh trí !!!

Muốn chuyển đổi thành công từ nghiệp hữu lậu sang nghiệp vô lậu, người này phải dùng Tam vô lậu học làm công cụ chuyển đổi !!! Mà, Tam vô lậu học là ba học pháp thuộc thế gian học pháp, lấy Giác lực làm nền tảng ứng dụng và hộ trì…Vì thế, ba học pháp vô lậu (thế gian pháp) chỉ có thể chuyển Tiền ngũ thức thành Thành sở tác trí và Ý thức thành Diệu quan sát trí để có “định và tuệ vô lậu” !!! Còn hai thức Mạt na và A lại gia phải cần thêm một lần “ngộ Bổn tâm” mới chuyển được, đây là công việc chuyển đổi từ thế gian sang xuất thế, nên các pháp thế gian (như ba học pháp vô lậu) không đủ năng lực và điều kiện…!!! Điều này giống như một người muốn nhắc cái thau lên, người này phải “đứng ngoài cái thau” !!!

Hỏi:

2) Muốn thành tựu tất cả các thứ trí trong Phật đạo, phải trải qua mấy lần chuyển và chuyển những thứ gì ???

Trả lời:

Muốn thành tựu tất cả các thứ trí trong Phật đạo, người tu hành phải trải qua ba lần chuyển căn bản thông qua quá trình giác ngộ do học tập và làm công hạnh !!! Ba lần chuyển đó là:

- Lần thứ nhất, chuyển Thức thành trí: Muốn chuyển thành công tám thức thành bốn trí để có được Căn bản trí, người này phải chuyển từ hữu lậu sang vô lậu và ngộ được Bổn tâm !!!

- Lần thứ hai, chuyển từ Thánh trí (Căn bản trí) lên Nhất thiết trí (Bồ tát trí): Muốn thành công việc chuyển này, phải học tập các thứ trí của Sai biệt trí, việc học tập này gồm mười học trình sai biệt cần thành tựu, đó là học trình Khổ trí; Tập trí; Diệt trí; Đạo trí; Loại trí; Pháp trí; Tận trí; Vô sanh trí; Đạo tướng trí và Nhất thiết trí !!!

- Lần thứ ba, chuyển Nhất thiết trí (Hữu sư trí) thành Nhất thiết chủng trí (Vô sư trí): Đây là lần chuyển biến sau cùng trong hệ thống trí tuệ của Phật đạo !!! Muốn chuyển từ Hữu sư trí thành Vô sư trí, người này phải trải qua công hạnh dài lâu…Đến khi hội đủ công đức và duyên chúng sanh, tâm thức tự bùng vỡ !!!

Các bạn !!!

Trên đây chỉ là những gì được coi là sơ lược nhất về quá trình thành tựu trí tuệ trong Phật đạo !!! Hy vọng, bài viết sẽ giúp các bạn có cái nhìn tổng quát để từ đấy từng bước các bạn học tập, giác ngộ và thành tựu !!!

Chúc mọi người an vui, tinh tấn !!!

30/07/2022

LÝ TỨ