THẤT CHỦNG NGÃ MẠN

Các bạn !!!

Thời gian gần đây, HĐ chúng ta bàn luận nhiều về “cái ngã” !!! Tất nhiên chúng ta nói đến cái ngã hay cái tôi, cái ta mà thế gian đề cập chứ không phải “chữ ngã” trong “chơn thường, chơn ngã” của Phật đạo !!!

Tuy đây chỉ là cái ngã hay cái tôi cái ta của đời, cái ngã của tâm lí học hay phân tâm học…vv…nhưng nếu người tu hành không nhận diện, không quyết tâm tiêu diệt, để nó ngự trị, làm chủ, sai khiến…vv…sẽ là một trong những trở ngại rất lớn trên con đường tiến tu, con đường lợi mình lợi người…thậm chí “cái ngã ấy” sẽ biến ta trở thành tầm thường và sẽ trở thành thế lực lôi kéo ta đi vào ngõ cụt khi tiếp cận giáo pháp, thậm chí xô đẩy ta xa rời giáo pháp !!!

Tuy nhiên, nếu chỉ vì quá sợ hãi trước cái ngã hư dối, không nhìn ra chân tướng của nó…Giống như một người “sợ ma”, trong bóng tối nhìn đâu cũng thấy “con ma”… Làm gì cũng sợ phạm vào cái ngã, nói năng gì cũng mơ hồ cảm thấy bóng dáng của ngã… Chấp nhận ngã hư vọng một cách ám thị như thế thì, tai hại của điều này cũng không khác gì điều trước !!!

 

 

Các bạn !!!

Thật ra, chữ ngã (hay cái tôi, cái ta) mà thế gian đề cập đến, nó chính là chữ mạn (hay ngã mạn) trong Phật đạo !!! Mạn hay ngã mạn là một trong mười kiết sử mà người tu hành cần loại trừ mới có thể thành tựu đạo quả vô lậu !!!

Để cái ngã hư vọng có thể hình thành, phải có hạt giống làm nên nó, gọi là chủng tử hay chủng tánh !!! Khi nào trong hành động, nghĩ suy, nói năng…vv…mà có bóng dáng của bảy (7) chủng tử sau (thất chủng ngã mạn) thì, người tu hành biết chắc rằng “cái ngã” đang hiện hữu trong ta, cần phải tiểu trừ (quét sạch) ngay !!! Bằng ngược lại, trong suy nghĩ, hành động, nói năng…vv…nào mà xét thấy (từ tâm thức) không có bóng dáng của bất kì một dấu hiệu nào của thất chủng ngã mạn thì, hành động, suy nghĩ, lời nói ấy không thể làm nên ngã hư dối !!!

Để giúp các bạn nhận ra đâu là ngã, đâu chẳng phải là ngã… Thất chủng mạn hay bảy hạt giống làm nên ngã hư vọng chính là bản tham chiếu để người tu hành lấy đó soi xét !!!

THẤT CHỦNG NGÃ MẠN

Thất chủng ngã mạn là bảy hạt giống làm nên cái ngã hư dối của người “chưa giác ngộ” hoặc “giác ngộ chưa sâu” bao gồm:

1) Mạn: Đối với người tài năng, danh lợi, hiểu biết, tu tập…vv…thua mình !!! Nhận ra sự thua kém đó, ta khởi lên tâm ý thoả mãn… Từ đó phát sinh suy nghĩ, lời nói, hành động…vv… khinh khi người ấy thì, đây chính là hạt giống làm nên cái ngã hư vọng !!!

2) Quá mạn: Đối với người hơn mình !!! Lại một mực phủ nhận giá trị đang có của họ…Chấp rằng họ chỉ bằng ta, người ấy không có gì hơn ta…vv…Trong suy nghĩ, hành động, lời nói…vv…nào thể hiện điều này, đây chính là hạt giống làm nên cái ngã hư vọng !!!

3) Mạn quá mạn: Là không chấp nhận sự thật bản thân thua kém người, luôn tranh lấy phần hơn !!! Nếu trong suy nghĩ, hành động, lời nói…vv…thể hiện điều này, đây chính là hạt giống làm nên cái ngã hư vọng !!!

4) Ngã mạn: Ỷ mình tài giỏi, sanh tâm khi dễ, coi thường người khác !!! Nếu trong suy nghĩ, hành động, lời nói…vv…có các biểu hiện trên, đây chính là hạt giống làm nên cái ngã hư vọng !!!

5) Tăng thượng mạn: Một trong những hình thức khoác lác, chưa chứng nói chứng, chưa giác ngộ mà tự nhận đã giác ngộ…Nếu, suy nghĩ, hành động, lời nói nào có hàm ý hoặc thể hiện những điều như vậy thì, đây chính là hạt giống làm nên cái ngã hư vọng !!!

6) Ty liệt mạn: Thuộc về tâm ý tự ti, hạ liệt !!! Đây là biểu hiện của hạng người tự cho mình thấp kém (tiểu căn), tự nhận bản thân không kham nổi giáo pháp, không dám học tập, không tin giáo pháp bình đẳng trước mọi chúng sanh !!! Nếu trong suy nghĩ, hành động, lời nói…vv…có biểu hiện này, đây chính là hạt giống làm nên cái ngã hư vọng !!!

7) Tà mạn: Thuộc về hạng người không có chánh kiến !!! Hạng này suy nghĩ, hành động, lời nói không đúng chánh pháp nhưng quyết bảo vệ, không chấp nhận đổi thay…Đây là một trong những hạt giống làm nên ngã hư dối !!!

Các bạn !!!

Thành hay bại trong tu tập đều bắt nguồn từ những hạt nhân (chủng tử) !!! Hạt nhân là những hạt giống ẩn sâu trong tâm thức khi đủ duyên hạt nhân ấy sẽ đơm hoa kết trái !!!

Thất chủng mạn hay thất chủng ngã mạn là những hạt giống thoắt ẩn thoắt hiện trong nghĩ suy, phát sinh những tư duy tiêu cực…Khi nghĩ suy chín mùi, tiêu cực sẽ ra hoa rồi kết trái !!! Hoa trái ấy thể hiện thông qua thân khẩu (nói năng, hành động) !!!

Vì thế, muốn dập tắt mọi cơ hội nảy mầm của ngã hư vọng, người tu hành phải nhận diện cho được hạt giống sản sinh ra nó !!! Nếu chúng ta không dập tắt từ trong trứng nước (nghĩ suy) để cho nó đơm hoa kết trái thì, con đường tu hành nhất định gặp trở ngại !!!

Ngược lại, nghĩ suy, lời nói, hành động nào…mà ta biết chắc rằng trong ấy không manh nha từ một trong bảy hạt giống nêu trên thì, tuyệt nhiên không có gì phải lo lắng rằng suy nghĩ, hành động, lời nói ấy có phải là ngã hay không ngã !!!

Các bạn !!!

Kiết sử là những món trói buộc, dẫn dắt, sai sử thậm chí bắt ta làm tôi mọi cho nó !!! Có những kiết sử thô trọng rất dễ nhận diện, nhưng cũng có những kiết sử vi tế rất khó thấy biết !!! Bảy chủng tử nêu trên, chính là bản tham chiếu giúp chúng ta nhìn ra, ngăn ngừa “hòn đá cản đường” có thể ngăn bước tu học !!!

Trong buổi sinh hoạt tới, chúng ta sẽ mổ xẻ đến nơi đến chốn đề tài này !!! Chúc các bạn an vui, tinh tấn !!!

17/09/2022

LÝ TỨ