Bệnh cơ thường dịch là cơ chế của bệnh, cơ chế bệnh lý, cơ chế bệnh), là lý luận nghiên cứu về cơ chế diễn biến của bệnh tật, trong đó bao gồm cơ chế phát bệnh, nguyên nhân gây bệnh, các triệu chứng, hội chứng hiện ra bên ngoài và các diễn biến bên trong của bệnh do đó phạm vi của bệnh cơ rất rộng.

Người xưa tìm hiểu bệnh tật trên cơ sở nhận thức các vấn đề cơ bản của thế giới vật chất khách quan luôn luôn vận động. Các luận thuyết về bệnh cơ trong y học cổ truyền dân tộc cũng được hình thành và phát triển dưới ánh sáng của phương pháp luận ấy. Phương pháp nhận thức về sinh lý, bệnh lý trong cơ thể con người của y học cổ truyền dân tộc cho rằng người ta là một thể hoàn chỉnh, giữa người và thiên nhiên có một quan hệ hoàn chỉnh, thống nhất (nhân thân nhất tiểu vũ trụ).

Nắm được bệnh cơ thầy thuốc Đông y mới hiểu được:

- Tính chất, nguyên nhân gây bệnh;

- Giai đoạn bệnh: Ủ bệnh, phát bệnh, thời kỳ mới phát, giai đoạn cuối...

- Quá trình diễn biến của bệnh: các diễn biến bệnh lý từ nhẹ đến nặng từ nông vào sâu và trái lại từ nặng chuyển thành nhẹ, từ vị trí bệnh ở sâu đi ra nông vv…

Ngoài thầy thuốc Đông y còn phải tìm hiểu lịch sử bệnh tật, lịch sử điều trị, hoàn cảnh gia đình, môi trường sống, môi trường làm việc, yếu tố di truyền... để có cái nhìn toàn diện về bệnh!

Hiểu được bệnh cơ mới thực hiện được nguyên tắc: Trị bệnh tất cầu trị Bản!