Nguyên nhân, bệnh lý:

Nguyên nhân chủ yếu là bị cảm nhiễm phong tà, thường phát khi thời tiết thay đổi, nóng lạnh bất thường hoặc do cách ăn ở, tắm giặt, khó nhọc thất thường, không điều độ, khiến da lông sơ hở, vệ khí không vững vàng nhân đó mà phong tà thừa cơ xâm nhập. Lại có khi bốn mùa thời khí trái tiết v.v... gây nên. Do đó bệnh cảm mạo chẳng những đơn thuần do phong tà mà còn kết hợp với thời khí nữa.

Loại này thì trên lâm sàng chia ra làm hai loại là Phong hàn và Phong nhiệt.

 a) Phong hàn:

Thường xuất hiện các triệu chứng như ngạt mũi chảy nước mũi, tiếng nói nặng và thô, Ho rát họng, sáp đờm, đau đầu, đau xương, đau mình, phát sốt sợ lạnh, rêu lưỡi trắng đầy, Mạch Phù hoặc Phù Khẩn.

- Phân tích lý luận:

Do phong hàn xâm nhập bên ngoài khiến phế khí không được lưu thông, nên xuất hiện ngạt mũi, chảy nước mũi, tiếng nói nặng và khó, hắt hơi sổ mũi, ho, rát họng.

Do phong hàn bế tắc ngoài da làm cho phần dương bị uất cho nên phát sốt, sợ lạnh, không có mồ hôi, đau đầu, đau xưng, đau mình v ... Mạch phù là phong hàn ở biểu, mạch khẩn là do cảm hàn nặng.

- Cách chữa:

Dùng thuốc tân ôn giải biểu, tuyên thông phế khí tán hàn.

- Bài thuốc:

Nhẹ thì dùng thông cổ thang (270) gia hạnh nhân, tỏ diệp, phòng phong, kinh giới.

Bệnh nặng sốt rét cao, đau đầu nhiều, đau xương, dùng bài kinh phòng bại độc tán (173) nếu không có mồ hôi dùng bài ma hoàng thang (255), Nếu bệnh nhân cơ thể yếu, cảm nặng, mạch trầm không có mồ hôi, dùng bài Ma hoàng phụ tử tế tân thang (225).

b) Phong nhiệt:

Triệu chứng phát sốt, sợ gió, sợ lạnh, có mồ hôi, đau đầu, ngạt mũi, chảy nước mũi, họng đau rát, họ sáp đờm, rêu lưỡi vàng dày mạch phù sắc.

- Phân tích:

Do cảm, phong nhiệt xâm phạm vào vệ khí khiến phế khí không được lưu thông, nên phát sốt, ho, sợ lạnh v.v ... Do phong nhiệt bốc lên mà sinh đau đầu ngạt mũi,

- Cách chữa:

Dùng thuốc cay mát để giải biểu thanh nhiệt, tuyên thông phế khí.

- Bài thuốc:

Dùng bài ngân kiều tán (247) Đau đầu nhiều thì gia tía tô, cúc hoa;

• Nếu Ho nhiều thì gia tiền hồ, hạnh nhân, bó kinh giới;
• Nếu đau cổ, đau họng, rát họng thì gia xạ can, huyền sâm;
• Nếu sốt cao, miệng khô, khát nước, buồn bực gia cát căn, hoàng cầm, thạch C3), trí mẫu.
• Cùng các triệu chứng trên nhưng vào mùa hè nhiệt độ cao dùng bài Hương nhu tán (178) gia thạch cao, kim ngân, liên kiều .

- Video tham khảo: